Nasze fizyczne otoczenie może znacząco wspomagać lub krępować kreatywność. Jak w takim razie urządzić swoje biuro, pracownię lub mieszkanie, aby rzucać pomysłami jak z rękawa i doprowadzać do końca twórcze projekty?  Pani profesor Teresa Amabile z Harvard Business School w swojej książce pt. Creativity in context (Twórczość w kontekście) twierdzi, że mechanizm wpływu otoczenia na twórczość można wytłumaczyć na dwa sposoby. Po pierwsze, cechy otoczenia mogą wpływać na nastrój człowieka i to nastrój sam w sobie może mieć znaczenie dla kreatywności. Po drugie, określone cechy otoczenia, konkretne bodźce mogą same w sobie być stymulujące i pobudzać do twórczego myślenia.

Aby sprawdzić, jakie bodźce stymulują twórczości prowadzi się eksperymenty. Laboratorium badawcze urządza się w kilku wariantach, zmieniając jeden lub kilka elementów wystroju w różnych grupach eksperymentalnych. Do pokoju zaprasza się uczestnika, który ma za zadanie rozwiązać test twórczego myślenia. Następnie porównuje się wyniki tego testu pomiędzy uczestnikami pracującymi w różnych pokojach. W innym typie badań pokazuje się uczestnikom o różnym poziomie kreatywności fotografie pomieszczeń. Następnie pyta się o preferencje – w którym pomieszczeniu chciałbyś pracować? W ten sposób dowiadujemy się, jakie wnętrza lubią osoby bardzo twórcze. Są też badania jakościowe, w których osoby wybitnie twórcze wspominają, jak wyglądały ich domy rodzinne (badania retrospektywne) i opisują jak wyglądają ich domy obecnie. Co wynika z tych badań?

Okazuje się, że na kreatywność stymulująco wpływają takie wnętrza, które pozytywnie wpływają na samopoczucie. Pozytywny nastrój ułatwia bowiem myślenie abstrakcyjne, sprawia, że mniej boimy się ryzyka wpisanego w proces twórczy i w efekcie pomaga w generowaniu dużej liczby pomysłów.

1. Pozytywnie na nastrój i co za tym idzie na potencjał twórczy człowieka wpływają rośliny we wnętrzu. Rośliny doniczkowe, obrazy z mchu na ścianach, nawet kwiaty cięte w wazonie dodają przestrzeni życia i świeżości.
2. Okna powodują, że krajobraz pozornie wkracza do pomieszczenia. Staje się ono dynamiczne – zmienia się pogoda, inaczej wygląda przyroda, czasami za oknem widać ludzi, samochody. Taka dynamika życia za oknem ma szczególne znaczenie przy wyzwaniach twórczych i jest bardziej potrzebna przy kreatywnym rozwiązywaniu problemów niż przy aktywnościach rutynowych i powtarzalnych. Ciężko chory Stanisław Wyspiański nie mogąc się ruszyć z domu stworzył aż trzy serie widoków ze swojego okna – w ciągu jednego roku namalował około 40tu obrazów przedstawiających Kopiec Kościuszki widziany ze swojego okna. Każde dzieło jest inne – w innym świetle, w innej gamie kolorystycznej, dotknięte inną kreską, z innym pomysłem.
3. Barwy pokoju mają wpływ na nastrój człowieka i w efekcie na jego twórczość. W dużym uproszczeniu kolor niebieski wycisza, kolor czerwony pobudza. Jednak biuro pomalowane na czerwono jest odbierane przez osobę w nim siedzącą jako bardziej przeszkadzające w pracy i gorzej się w nim pracuje niż w pomieszczeniu białym. Możliwe, że wynika to z faktu iż, duże nasilenie czerwonych barw we wnętrzu podnosi poziom lęku.
4. Również rodzaj oświetlenia może stymulować lub hamować kreatywność człowieka. Ważna jest zarówno ilość światła jak i jego temperatura kolorystyczna. Im silniejsze światło ciepłe tym bardziej pozytywny nastrój i lepsze rezultaty twórczej pracy. Z drugiej strony, im silniejsze światło zimne tym niższy nastrój i gorsze efekty twórczej pracy.
5. Liczy się również materiał, z którego wykonane są meble i inne przedmioty w pokoju. Przedmioty z naturalnych materiałów mają podobny wpływ na twórczość jak rośliny – uspokajają i wprawiają w pozytywny nastrój w większym stopniu niż pomieszczenia bez prawdziwego drewna.

Wyniki współczesnych badań nie dziwią ani nie zaskakują. Tradycyjne domy pracy twórczej oferują od lat jasne pokoje z dużymi oknami, z widokiem na park, góry, łąki. W środku, dobrej jakości stare drewniane meble i lampki biurowe z ciepłym światłem. Domy pracy twórczej rozsiane w różnych pięknych zakątkach Polski służą temu, by w dobrym nastroju, w miłych „okolicznościach przyrody” skoncentrować się na swojej pracy. To w Domu Pracy Twórczej w Zakopanem Wisława Szymborska dowiedziała się w 1996 roku, że została laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. To tym samym domu Stanisław Lem stworzył swoją najbardziej znaną powieść „Solaris”.